Το φαινόμενο «yo-yo»

Με τον όρο «yo-yo», οι διατροφολόγοι αναφέρονται στις συχνές αυξομειώσεις βάρους, ένα φαινόμενο που συνήθως ταλαιπωρεί γυναίκες οι οποίες ακολουθούν κατά διαστήματα αυστηρές, εξαντλητικές δίαιτες, χάνουν πολλά κιλά και στη συνέχεια επανέρχονται στις παλιές, συχνά υπερφαγικές συνήθειές τους, με αποτέλεσμα να επιστρέφουν στα παλιά τους κιλά ή και σε ακόμα πιο πολλά.

Πρώτα από όλα, να ξεκαθαρίσουμε ότι το φαινόμενο «yo-yo» δεν αναφέρεται σε αυξομειώσεις 1 ή 2 κιλών που η πλειοψηφία των ανθρώπων έχει μέσα στο χρόνο, και μπορεί να προκαλούνται από διάφορους εξωγενείς παράγοντες ακόμα και από τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος (συχνά, το χειμώνα έχουμε την τάση να τρώμε λίγο περισσότερο, ενώ το καλοκαίρι αισθανόμαστε πιο εύκολα μια αποστροφή για βαριά, λιπαρά φαγητά). Με τον όρο “φαινόμενο yo-yo” μπορούμε να
χαρακτηρίσουμε αυξομειώσεις μεγαλύτερες από 3 κιλά, συχνά κοντά στα 10.

Ποιο είναι όμως το κακό σε αυτή την κατάσταση; Γιατί πειράζει να χάνει κανείς κιλά κατά διαστήματα και να τα ξαναπαίρνει στη συνέχεια; Έρευνες έχουν δείξει ότι το φαινόμενο «yo yo» σχετίζεται με αυξημένες πιθανότητες εγκεφαλικού και καρδιακής προσβολής, και συνεπώς αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας. Επίσης, σύμφωνα με τους επιστήμονες, όσο πιο πολλές φορές έχει μπει κανείς στη ζωή του στη διαδικασία αυστηρής δίαιτας και στη συνέχεια ξαναπήρε όσα κιλά έχασε, τόσο πιο δύσκολο είναι κάποια στιγμή να αποκτήσει το ιδανικό για εκείνον βάρος και να παραμείνει σταθερός σε αυτό.

Τρεις είναι οι βασικοί λόγοι που οδηγούν στην επαναπρόσληψη των κιλών, και συνήθως έχουν να κάνουν με τη γρήγορη απώλειά τους μέσω στερητικών διατροφικών προγραμμάτων:

1. Η γρήγορη απώλεια πολλών κιλών προκαλείται από χάσιμο κυρίως υγρών και μυϊκής μάζας και όχι λίπους. Η μείωση της μυϊκής μάζας έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση του μεταβολισμού, με συνέπεια το άτομο να είναι πιο επιρρεπές στην αύξηση του βάρους.
2. Κατά τη διάρκεια μιας στερητικής δίαιτας, το άτομο τείνει να εξιδανικεύει το φαγητό και να συσσωρεύει επιθυμίες για διάφορες τροφές που του έχουν απαγορευτεί. Έτσι, μετά το τέλος της δίαιτας, «πέφτει με τα μούτρα» σε φαγητά που είχε στερηθεί, συχνά παρουσιάζοντας διατροφικές διαταραχές όπως αυτή της υπερφαγίας, και τελικά ξαναπαίρνει όσα κιλά είχε χάσει –ή και περισσότερα.
3. Οι πολύ αυστηρές δίαιτες δεν μπορούν -και φυσικά δεν θα έπρεπε- να υιοθετηθούν εφ’ όρου ζωής, άρα το άτομο δεν μαθαίνει μέσα από αυτές να τρώει καλύτερα υιοθετώντας σωστές διατροφικές συνήθειες, απλώς κάνει υπομονή μέχρι να τελειώσει το πρόγραμμα διατροφής. Αντιθέτως, μια σωστή διατροφή, με την οποία χάνει κανείς το πολύ 1 κιλό την εβδομάδα (ιδανικό θεωρείται να χάνει κανείς μέχρι και 1% του σωματικού του βάρους ανά εβδομάδα) είναι το κλειδί για μια μόνιμη και υγιή απαλλαγή από τα περιττά κιλά.

Πηγή: fitnessart.gr